Polska Izba Żywności Ekologicznej ul. Kickiego 1/lokal U4, 04-373 Warszawa
Naturalne smak, tekstura i aromat to najczęstsze powody, dla których sięgamy po ekologiczne warzywa i owoce. Innym motywem wyboru jest świadomość, że w uprawie ekologicznej wykluczone są nawozy sztuczne oraz pestycydy, czyli środki ochrony roślin stosowane bezpośrednio na rośliny, które jemy. Jak rozpoznamy eko warzywa i owoce? Przede wszystkim po logo Euroliścia (biały listek z 12 gwiazdek na zielonym tle) zamieszczonym np. na opakowaniach zbiorczych. Bezpośrednio na produktach zauważymy czasem mankamenty „urody” – niewykluczone, że w ekologicznej rzodkiewce, marchwi i śliwkach znajdziemy „robaczka”, a skórki jabłka czy gruszki będą miały plamki.
Czemy zawdzięczamy niedoskonałe-doskonałe dary z ekologicznego sadu i ogrodu?
Uprawa roślin, wrażliwych na choroby i atakowanych przez szkodniki wymaga czujności, a także ogromnych nakładów pracy ogrodników. Muszą oni stwarzać warunki w jak największym stopniu zapobiegające wystąpieniu tych problemów, jednocześnie godząc się z tym, że czynniki chorobotwórcze i szkodniki są też częścią przyrody. Jakie środki ochrony roślin są dozwolone do stosowania w uprawach ekologicznych? Lista działań nie jest długa, a ich podstawą jest współpraca z naturą, nie zaś jej zwalczanie.
Dodatkowe nakłady pracy i kosztów związane są z nawadnianiem roślin warzywnych i sadowniczych, (zwłaszcza plantacji jagodowych) oraz z koniecznością ręcznego zbioru, wymaganą w uprawach niektórych warzyw i owoców.
Jak są oznakowane ekologiczne owoce i warzywa?
Konwersja, czyli okres wdrażania wymogów eko-rolniczych pod nadzorem jednostki certyfikującej do sadu czy ogrodu, trwa od 2 do 3 lat (dla wieloletnich roślin sadowniczych). Dopiero po upływie tego czasu rośliny mogą zostać uwzględnione w certyfikacie ekologicznego gospodarstwa. Siew i sadzenie roślin ogrodniczych na gruntach, które zakończyły okres konwersji, zapewnia owocom i warzywom obecność na certyfikacie od pierwszego zbioru, o ile nasiona i sadzonki mają status ekologiczny, a sposób uprawy spełnia wymogi rolnictwa ekologicznego. Certyfikowane owoce i warzywa są sprzedawane w sklepach ogólnospożywczych w opakowaniach zamkniętych, takich jak siatki, perforowane worki, papierowe torby czy tacki. Wszystkie muszą być oznakowane stosownymi etykietami z logo Euroliścia, numerem kodowym jednostki certyfikującej oraz unijnym lub pozaunijnym pochodzeniem produktu. Tylko w specjalistycznych sklepach BIO dopuszczalna jest sprzedaż „na wagę” produktów ekologicznych.
Co wyróżnia ekologiczne owoce i warzywa?
Ekologiczny sposób uprawy, naśladujący procesy zachodzące naturalnie w przyrodzie oraz eliminujący środki agrochemiczne, zabezpiecza rośliny oraz środowisko przed zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego. Owoce i warzywa uprawiane metodami ekologicznymi posiadają na ogół więcej składników odżywczych i innych substancji biologiczne czynnych [i], [ii]. Oprócz mierzalnej wartości odżywczej ekologiczne marchewki, pomidory czy jabłka wyróżnia „prawdziwy smak”, który doceni nawet przypadkowy konsument.
Gdzie szukać ekologicznych owoców i warzyw?
W warzywa i owoce warto zaopatrywać się wtedy, gdy jest na nie sezon. Są wówczas najbardziej wartościowe z żywieniowego punktu widzenia i najsmaczniejsze. W listopadzie będą to warzywa, takie jak biała kapusta, pietruszka, buraki, marchew, por i seler, a z owoców – jabłka, gruszki, orzechy włoskie, pigwa i dzika róża. Podczas miesięcy zimowych warto sięgać po warzywa i owoce całoroczne, a także produkty mrożone, które dzięki niskim temperaturom zachowują wiele swoich pierwotnych właściwości. Warto wybierać produkty od lokalnych producentów, gdyż rodzime produkty zawierają składniki potrzebne do życia ludziom żyjącym w danym regionie. W dużych miastach certyfikowane produkty znajdziemy w specjalistycznych sklepach z żywnością ekologiczną, na bio i eko bazarach, w sklepach ogólnospożywczych, w tym supermarketach. Zakup żywności eko umożliwiają też kooperatywy spożywcze, czyli przedsięwzięcia oparte na bezpośrednich umowach z rolnikami – dostawcami produktów dla zrzeszonej grupy konsumentów.
Źródła danych:
[i] Dr inż. Renata Kazimierczak, Katedra Żywności Funkcjonalnej, Ekologicznej i Towaroznawstwa, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Autoreferat, załącznik nr 2, Warszawa 2016, s. 30.
[ii] Sylwia Staniak, Zakład Mikrobiologii Rolniczej, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Charakterystyka żywności produkowanej w warunkach rolnictwa ekologicznego, Polish Journal of Agronomy 2014, 19, 25–35.
Chętnie odpowiemy
na Państwa pytania
Polska Izba Żywności Ekologicznej
ul. Kickiego 1/lokal U4 04-373 Warszawa
biuro@pize.info.pl
