Polska Izba Żywności Ekologicznej ul. Kickiego 1/lokal U4, 04-373 Warszawa
Krótka historia unijnego logo żywności ekologicznej
Rolnictwo ekologiczne jest najbardziej pożądanym kierunkiem produkcji rolniczej – nie tylko w najmniejszym stopniu obciąża środowisko, ale także przyczynia się do ratowania zasobów naszej planety. To swoisty powrót do tradycji rolniczej – naturalnych metod uprawy, bez sztucznych nawozów i pestycydów, z aktywnym wspieraniem bioróżnorodności. Aby jednak produkt móc nazwać ekologicznym, niezbędne jest uzyskanie prawa do jego znakowania Euroliściem – oficjalnym logo europejskiego systemu rolnictwa ekologicznego. Jak doszło do jego ustanowienia i co tak naprawdę ono oznacza?
Oznaczenie żywności ekologicznej
Certyfikowana żywność spełniająca wymogi produkcji ekologicznej jest znakowana logo, na którym znajduje się 12 białych gwiazdek w kształcie symbolicznego liścia, na zielonym tle. Obok logo produkcji ekologicznej UE powinien być zamieszczony w dwuwierszu, numer kodowy jednostki certyfikującej, pod nim wskazanie pochodzenia surowców rolnych wchodzących w skład produktu – z UE, spoza UE lub z obu obszarów[1].
Warto również podkreślić, że unijne rozporządzenia w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych (obecnie 2018/848 i akty wykonawcze) obowiązują w całości i bezpośrednio w każdym państwie członkowskim. Oznacza to, że we wszystkich krajach UE zasady produkcji ekologicznej są takie same. To między innymi dlatego produkty znakuje się jednym, wspólnym logo.
Początki rolnictwa ekologicznego
Można śmiało stwierdzić, że rolnictwo ekologiczne powstało z potrzeby serca – oddolnie, z inicjatywy obywatelskiej. Fale protestów na początku lat 70. XX wieku przeciwko chemizacji rolnictwa doprowadziły w 1972 r. do utworzenia Międzynarodowej Federacji Rolnictwa Ekologicznego (IFOAM). Dokument podpisali przedstawiciele alternatywnych ugrupowań z Francji, Wielkiej Brytanii, USA, Szwecji i ówczesnej Republiki Południowej Afryki. Tę datę uznaje się oficjalnie za deklarację programową ekologicznego systemu gospodarowania.
Narodziny Euroliścia
Ponieważ idea rolnictwa ekologicznego powstała oddolnie, oddolnie też wypracowano kryteria, według których należało produkować żywność ekologiczną. Z czasem jednak zaczęło dochodzić do niepokojących incydentów – nieuczciwi producenci i dostawcy dopuszczali się znakowania produktów konwencjonalnych jako ekologicznych. Aby przeciwdziałać takim praktykom, podjęto decyzję o prawnym uregulowaniu nie tylko standardów produkcji, ale też zasad znakowania żywności ekologicznej.
A to ciekawe…
Euroliść, jako symbol i logo produkcji ekologicznej, zaczął obowiązywać od lipca 2010 r. Początkowo logo miało inny wygląd graficzny. To dzisiejsze zostało wyłonione na drodze konkursu plastycznego, a następnie poddane przez Komisję Europejską głosowaniu internautów.
Co istotne, Euroliść podlega ochronie prawnej – mogą go używać wyłącznie producenci objęci systemem kontroli w państwach członkowskich. Nieuprawnione znakowanie logo UE np. na produktach niecertyfikowanych, a więc świadome i celowe wprowadzanie konsumenta w błąd – zagrożone jest na mocy ustaw krajowych bardzo wysokimi grzywnami.
Niełatwa, ale satysfakcjonująca droga producentów ekologicznych
Prawo do znakowania Euroliściem produktów to efekt spełnienia wszystkich wymogów określonych w unijnych rozporządzeniach i uwieńczony uzyskaniem certyfikatu. Jeśli zdarzy się, że rutynowa kontrola wykaże uchybienia zasadom produkcji ekologicznej, producent zobowiązany jest na swój koszt wycofać produkt z rynku, bez możliwości dalszego wprowadzania go do obrotu z oznakowaniem produkcji ekologicznej.
Żywność ekologiczna – świadomy i odpowiedzialny wybór
Żywność ekologiczna produkowana jest w pełnym poszanowaniu bioróżnorodności, bez stosowania pestycydów i nawozów sztucznych, przy jednoczesnym zachowaniu żyzności gleby i dobrostanu zwierząt. Dzięki temu wiemy, że produkt bio, który trafia w nasze ręce, ma wysoką jakość biologiczną. Pamiętajmy, że sięgając po żywność ekologiczną, przyczyniamy się do ochrony zasobów naturalnych naszej planety. To także dobra okazja do wsparcia lokalnych gospodarstw, które stosują zasady zrównoważonego rolnictwa.
Chętnie odpowiemy
na Państwa pytania
Polska Izba Żywności Ekologicznej
ul. Kickiego 1/lokal U4 04-373 Warszawa
biuro@pize.info.pl
