2025-08-29

Ekologiczne smaki w letniej kuchni

Trwa trzeci miesiąc lata, a my wciąż nie mamy dość bogactwa sezonowych warzyw i owoców, które oferuje nam natura. W sierpniu królują soczyste papryki w barwach czerwieni, zieloni, żółci i pomarańczy. Chrupiąca i aromatyczna (a najlepiej: ekologiczna) papryka inspiruje do kulinarnych eksperymentów. Przyjrzyjmy się bliżej temu, jak wygląda uprawa ekologicznej papryki w Polsce, jak rozpoznać ją (oraz jej przetwory) w sklepie oraz co możemy z niej przygotować w domu.

Zanim ekologiczna papryka (lub jej przetwory) trafi na sklepowe półki, musi przejść długą i wymagającą drogę. Uprawa tego warzywa w Polsce nie jest łatwa – nasze warunki klimatyczne są wyzwaniem dla roślin pochodzących z cieplejszych regionów świata. Rolnicy ekologiczni muszą więc nie tylko wybierać odpowiednie odmiany, które poradzą sobie w chłodniejszych okresach, ale również spełniać szereg wymogów rolnictwa ekologicznego UE.

Wyzwania związane z uprawą ekologicznej papryki w Polsce

Papryka pochodzi z obszarów tropikalnych i subtropikalnych Ameryki Środkowej i Południowej. Jej uprawa w Polsce jest możliwa dzięki doborowi odmian odpornych na chłodniejsze warunki oraz zastosowaniu metod szklarniowych i tunelowych. Rolnictwo ekologiczne stawia jednak dodatkowe wyzwania, zgodnie z przepisami UE i krajowymi:

• Zakaz stosowania chemicznych nawozów i pestycydów – nawożenie odbywa się wyłącznie z wykorzystaniem naturalnych środków, jak kompost, obornik lub biohumus, a rośliny chroni się przed chorobami i szkodnikami m.in. przez wprowadzanie roślin odstraszających lub stosowanie naturalnych preparatów, takich jak wyciągi roślinne, olejki eteryczne czy roztwory mydła potasowego;
• Kontrola nasion i materiału siewnego – rolnik musi korzystać z nasion dopuszczonych do ekologicznej uprawy, pochodzących z certyfikowanych źródeł;
• Płodozmian – stosowanie odpowiedniego rotowania upraw, przedplonów i poplonów;
• Dokumentacja i kontrole – uprawy i przetwórnie są kontrolowane przez jednostki certyfikujące.

Jak wykorzystać ekologiczną paprykę w kuchni?

Nikt nie odmówi papryce wszechstronności zastosowań w kuchni. Można ją jeść na surowo, piec, gotować, dusić czy grillować. Które przepisy warto wypróbować w sierpniu?

• Leczo z papryką – aromatyczne, sycące danie jednogarnkowe, w którym papryka łączy się z pomidorami, cebulą, czosnkiem, często dodatkiem cukinii lub bakłażana oraz przyprawami. Można przygotować wersję wegańską lub z dodatkiem mięsa.
• Surówki i sałatki – papryka świetnie komponuje się z ogórkiem, pomidorem, marchewką, rukolą, dodając potrawom chrupkości i słodyczy.
• Kaszotto z papryką – kasza pęczak, jaglana lub gryczana podsmażona z papryką, cebulą i świeżymi ziołami to pomysł na szybki i pożywny obiad.
• Papryki nadziewane i pieczone – można je wypełnić farszem z kasz, warzyw, tofu lub mięsa. Pieczenie w piekarniku wydobywa słodycz papryki i wzmacnia aromat potrawy.
• Grillowana papryka – bardzo dobra jako dodatek do dań głównych, kanapek, burgerów lub sałatek; sprawdzi się podczas letniego przyjęcia w ogrodzie.

Jak rozpoznać ekologiczną paprykę w sklepie?

Poszukując ekologicznej papryki lub jej przetworów w sklepie, warto zwrócić uwagę na oznaczenie zarezerwowane dla produktów rolnictwa ekologicznego, czyli charakterystyczny symbol Euroliścia. W przypadku produktów sprzedawanych „luzem” można poprosić sprzedawcę o okazanie certyfikatu. Ekologiczne papryki i ich przetwory dostępne są w wielu formach:

• Świeże papryki – czerwone, zielone, żółte, pomarańczowe, w odmianach łagodnych i ostrych. Nadają się do jedzenia na surowo, pieczenia, gotowania i grillowania.
• Papryka mielona – słodka, ostra, wędzona, a także jako składnik mieszanek przypraw. Wykorzystywana do sosów, zup, marynat i gulaszy.
• Papryka konserwowa – w słoikach, gotowa do użycia w sałatkach, zapiekankach i pastach.
• Pasty wegańskie z papryką – przygotowywane na bazie słonecznika, pomidorów, warzyw, nasion, orzechów lub soi. Stosowane jako dodatek do pieczywa, krakersów i sałatek.
• Sosy paprykowe – łagodne, ostre lub pikantne, pasują do mięs, dań z makaronem i warzywnych.
• Hummus z papryką – klasyczny hummus z dodatkiem pieczonej papryki, może być podawany jako przekąska lub dodatek do pieczywa.
• Chipsy paprykowe – chrupiąca i aromatyczna przekąska, alternatywa dla tradycyjnych chipsów.
• Tofu paprykowe – marynowane lub wędzone, podawane jako składnik sałatek, dodatek do kanapek i dań głównych.
• Ryby w puszce w sosie paprykowym – tuńczyk, makrela i śledź w aromatycznym sosie, gotowe do spożycia.

Kolorowa, ekologiczna papryka to nie tylko smak lata, ale także dowód na to, że nowoczesne rolnictwo może iść w parze z naturą. Wspieranie rolnictwa ekologicznego jest przede wszystkim przejawem troski o środowisko: to mniej „chemii” w glebie i wodzie oraz większa bioróżnorodność.

Źródła:

• Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Rolnictwo ekologiczne: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/rolnictwo-ekologiczne2
• Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie – Uprawa papryki w polu https://www.modr.mazowsze.pl/doradztwo-pdr/technologia-produkcji/produkcja-ogrodnicza/489-uprawa-papryki-w-polu
• Uprawy Ekologiczne – Wymagania klimatyczne i glebowe papryki: https://uprawyekologiczne.pl/223_Wymagania_klimatyczne_i_glebowe_papryki.html
• Uprawy Ekologiczne – Uprawa papryki w gruncie i pod osłonami
https://uprawyekologiczne.pl/135_Uprawa_Papryki_w_gruncie_i_pod_oslonami.html
• Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Interwencja Rolnictwo Ekologiczne PS WPR 2023–2027
https://bioekspert.pl/wp-content/uploads/2024/05/Broszura_informacyjna_Interwencja_ROLNICTWO_EKOLOGICZNE_PS_WPR_2023-2027.pdf
• Nawożenie w uprawie ekologicznej: https://zpe.gov.pl/a/prowadzenie-ekologicznej-uprawy-warzyw-i-roslin-przyprawowych/D9Cl4af97

• Poprzedni
• Następny