2023-06-23

Nadeszły wakacje – czas podróży po Europie, a to doskonała okazja, by dowiedzieć się, które z krajów UE najlepiej radzą sobie z wdrażaniem założeń Zielonego Ładu. Okoliczności do rozwijania produkcji ekologicznej są sprzyjające, bo jak wynika z badania Eurobarometru z 2020 r. dotyczącego rolnictwa UE i Wspólnej Polityki Rolnej[1], obywatele państw Unii cenią produkty ekologiczne ze względu na brak użycia pestycydów, nawozów i antybiotyków w procesie produkcji (82 proc. respondentów), przyjazność dla środowiska (81 proc.) i kwestie poszanowania dobrostanu zwierząt (80 proc.). W 2021 r. zakupy żywności ekologicznej były najwyższe w Szwajcarii, gdzie wydano 425 euro na osobę. Średnio każdy Europejczyk na żywność bio wydał 104,3 euro[2].

Top 3 państwa UE z największym udziałem gruntów ekologicznych

Jednym z celów strategii „Od pola do stołu” wyznaczonym przez Komisję Europejską do osiągnięcia do 2030 r. jest przeznaczenie co najmniej 25 proc. użytków rolnych UE pod uprawy ekologiczne. Aby zwiększyć udział gruntów uprawianych w ramach praktyk ekologicznych, Unia zachęca rządy państw do wspierania lokalnej produkcji i krótkich kanałów dystrybucji, które mają umożliwić rolnikom pełne korzystanie z wartości dodanej produkcji ekologicznej.
Do celu wyznaczonego przez Komisję najbardziej zbliżyły się:

• Austria, gdzie już ok. 25 proc. całkowitej powierzchni upraw rolnych jest przeznaczonych na ekologiczne uprawy,
• Estonia, posiadająca znaczący, na poziomie ok. 22 proc., udział ekologicznych upraw,
• Szwecja, notująca wysoki, bo 20-procentowy udział ekologicznych upraw w swoim sektorze rolnym[3], [4].

Top 4 państwa UE z największą powierzchnią upraw ekologicznych
W latach 2012-2021 powierzchnia wykorzystywana do ekologicznej produkcji rolnej w UE zwiększyła się aż 67 proc. – z 9,5 mln do 15,9 mln hektarów[5]. W odniesieniu do wszystkich gruntów rolnych UE użytki ekologiczne stanowią 9,2 proc.[6]. Cztery kraje łącznie odpowiadały za prawie trzy piąte całkowitej powierzchni ekologicznej UE w 2021 r.:

• Francja z 2,8 mln hektarów powierzchni ekologicznej,
• Hiszpania z 2,6 mln hektarów powierzchni ekologicznej,
• Włochy z 2,2 mln hektarów powierzchni ekologicznej i
• Niemcy z 1,6 mln hektarów powierzchni ekologicznej[7].

Top 2 kraje Unii pod względem sprzedaży detalicznej produktów eko
Całkowite przychody ze sprzedaży żywności organicznej w Europie osiągnęły w 2021 r. 54,5 mld euro[8]. Większość tej sumy pochodziła ze sklepów spożywczych, które odnotowały dwukrotny wzrost sprzedaży produktów bio w latach 2008-2022[9]. Jeśli chodzi o największe rynki rynek zbytu produktów ekologicznych w Europie, na prowadzenie wysuwają się:

• Niemcy – w 2021 r. wartość sprzedaży detalicznej produktów ekologicznych wyniosła prawie 16 mld euro.
• Francja – miała drugi co do wielkości rynek ze sprzedażą sięgającą prawie 12,7 mld euro. Francuzi najczęściej sięgali po ekologiczne owoce i warzywa, produkty mleczne i jaja.

Według raportu „Organic farming in the EU – a decade of organic growth” państwa te odpowiadają za odpowiednio 33,5 proc. i 28,3 proc. sprzedaży żywności ekologicznej w Unii.

Największe uprawy ekologiczne w UE
Większość europejskich gospodarstw w pełni ekologicznych specjalizuje się w chowie i tuczu bydła (14 proc.), uprawach ogólnych (13 proc.) i uprawach oliwek (10 proc.). W 2020 r. największą część (6,2 mln ha) obszaru UE objętego rolnictwem ekologicznym stanowiły trwałe użytki zielone – 42 proc. Na terenach tych, głównie w Hiszpanii, Francji i Niemczech, hoduje się żywy inwentarz, który wymaga dostępu do otwartych pastwisk. Pozostałe użytki ekologiczne są przeznaczone na zielonkę, tj. zielone części roślin zbierane na wysokowartościową paszę. (17 proc.), zboża (16 proc.) oraz uprawy trwałe, takie jak owoce, oliwki i winnice (11 proc.)[10].

Jakie korzyści płyną z rozwoju produkcji ekologicznej na naszym kontynencie? Rolnicy ekologiczni nie mogą stosować pestycydów i nawozów syntetycznych, GMO i promieniowania jonizującego, a aplikowanie antybiotyków zwierzętom hodowlanym jest surowo ograniczone. Gospodarowanie według powyższych zasad przyczynia się m.in. do ochrony środowiska i klimatu, zachowania i zwiększania różnorodności biologicznej korzystnej, m.in. dla owadów zapylających.

1. https://agriculture.ec.europa.eu/common-agricultural-policy/cap-overview/cap-glance_en
2. https://www.statista.com/statistics/632792/per-capita-consumption-of-organic-food-european-union-eu/
3. https://agriculture.ec.europa.eu/farming/organic-farming/organic-action-plan_en
4. EU’s organic farming area reaches 14.7 million hectares – Products Eurostat News – Eurostat (europa.eu)
5. Rozwój rolnictwa ekologicznego – Statistics Explained (europa.eu)
6. Tamże.
7. Rozwój rolnictwa ekologicznego – Statistics Explained (europa.eu)
8. Europa: sprzedaż detaliczna produktów ekologicznych według krajów 2021 | Statista
9. Tamże.
10. https://agriculture.ec.europa.eu/system/files/2023-04/agri-market-brief-20-organic-farming-eu_en.pdf

• Poprzedni
• Następny