Polska Izba Żywności Ekologicznej ul. Kickiego 1/lokal U4, 04-373 Warszawa
Żywność ekologiczna to najlepiej kontrolowana żywność na rynku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, produkcja ekologiczna wymaga od wytwórców nie tylko stosowania się do przepisów w zakresie ekologicznej uprawy i hodowli, ale także dokumentowania i właściwego znakowania produktów bio. Obowiązek uzyskania certyfikatu dotyczy wszystkich podmiotów działających na rynku rolnictwa ekologicznego, na każdym etapie: produkcji rolnej, przechowywania, przygotowania, wprowadzania do obrotu i dystrybucji, a także importu i eksportu. Jak system certyfikacji ekologicznej działa w praktyce i jakie są jego najważniejsze zasady?
Produkty rolnictwa ekologicznego – oprócz przepisów ogólnych dotyczących wszystkich rodzajów żywności – podlegają dodatkowym wymogom. Aby zatem wytwórca mógł wprowadzić na rynek produkt ekologiczny, musi spełniać nie tylko standardowe wymogi obowiązujące wszystkich przedsiębiorców w branży spożywczej, ale dodatkowo – kryteria produkcji ekologicznej, a ponadto poddać się certyfikacji. Efektem tych działań jest uzyskanie certyfikatu obejmującego określone produkty i możliwość ich opatrywania unijnym logo żywności ekologicznej, czyli Euroliściem.
#WartoWiedzieć
Obowiązujące przepisy dotyczące rolnictwa ekologicznego i produkcji ekologicznej szczegółowo precyzują zasady znakowania produktów ekologicznych. Jedynie produkty spełniające wymagania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 (oraz związanych z nim unijnych i krajowych aktów prawnych) mogą być oznakowane słowami odnoszącymi się do rolnictwa ekologicznego i produkcji ekologicznej, a także unijnym logo rolnictwa ekologicznego.
System kontroli i certyfikacji w Polsce
Funkcjonowanie systemu kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym jest gwarantem dla konsumenta, że żywność tę wyprodukowano zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego, a podczas produkcji nie stosowano niedozwolonych nawozów mineralnych, środków ochrony roślin czy organizmów zmodyfikowanych genetycznie.
System kontroli i certyfikacji ekologicznej w Polsce stanowią:
#WartoWiedzieć
Pamiętaj, że jeśli masz wątpliwości lub zastrzeżenia dotyczące produktu ekologicznego, informację w tym zakresie możesz przekazać do upoważnionej jednostki certyfikującej lub Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.
Jak uzyskać certyfikat produkcji ekologicznej?
Proces uzyskania certyfikatu produkcji ekologicznej wymaga od wytwórcy zapoznania się z przepisami obowiązującego prawa, są to:
Pierwszym krokiem producenta przystępującego do systemu jest wybór jednostki certyfikującej – akredytowanej i upoważnionej do przeprowadzania oceny zgodności w zakresie produkcji ekologicznej. Następnie należy złożyć w jednostce certyfikującej urzędowe Zgłoszenie (do pobrania ze strony internetowej IJHARS), które po weryfikacji formalnej przekazywane jest do Wojewódzkiej Inspekcji JHARS, w celu formalnego objęcia krajowym systemem kontroli. Jednocześnie z wybraną jednostką certyfikującą wytwórca podpisuje umowę w sprawie kontroli i certyfikacji jego przedsięwzięcia.
W przypadku gospodarstw rolnych, z dniem przystąpienia do systemu kontroli, rozpoczyna się okres konwersji – poprzedzający uzyskanie pełnego certyfikatu dla prowadzonej produkcji. Okres konwersji trwa 2 lata dla upraw tzw. zielnych (jednorocznych), a dla wieloletnich (sady i plantacje jagodowe) – 3 lata i ma na celu rozkład agrochemikaliów stosowanych wcześniej w uprawie, W tym czasie producent zobowiązany jest do ścisłego przestrzegania zasad ekologicznej metody produkcji i podlega pełnozakresowej kontroli. Dopiero po zakończeniu okresu konwersji i pozytywnej weryfikacji przez jednostkę certyfikującą, wytwórca otrzymuje certyfikat zgodności, który upoważnia go do oznaczania produktów logo produkcji ekologicznej oraz do sprzedaży produktów jako ekologicznych.
Złamanie zasad produkcji ekologicznej – konsekwencje
Produkcja ekologiczna podlega regularnym kontrolom mającym na celu monitorowanie zgodności i ciągłości stosowania się do zasad produkcji ekologicznej. Inspektorzy weryfikują zatem, czy dany producent spełnia wymogi dotyczące: produkcji, przetwarzania, transportu i etykietowania produktów ekologicznych.
W przypadku naruszenia przepisów producentom grożą sankcje, które obejmują nałożenie grzywny lub innych środków administracyjnych, a w skrajnych przypadkach – cofnięcie certyfikatu. Krajowy katalog środków w przypadku stwierdzonych niezgodności w produkcji lub oznaczaniu produktów ekologicznych zawiera aż 340 stron i szczegółowo określa sankcje oraz procedury działania w takiej sytuacji.
Certyfikacja rolnictwa ekologicznego nie tylko otwiera producentom drzwi do szerszego rynku, ale przynosi także szereg korzyści, w tym potwierdzenie autentyczności i jakości żywności ekologicznej. Proces uzyskania certyfikatu, mimo że wymagający, jest kluczowy, by wyróżnić się na tle konkurencji i oferować konsumentom żywność o wysokich walorach biologicznych, wyprodukowaną w pełnym poszanowaniu środowiska naturalnego.
#WartoWiedzieć
Wykaz producentów ekologicznych objętych systemem kontroli dostępny jest na stronie IJHARS:
https://www.gov.pl/web/ijhars/udostepnianie-informacji-o-producentach-w-rolnictwie-ekologicznym-1
Certyfikaty producentów ekologicznych można zweryfikować w ogólnodostępnej wyszukiwarce na stronie internetowej administrowanej przez Komisję Europejską:
https://webgate.ec.europa.eu/tracesnt/directory/publication/organic-operator/index
Źródła:
Chętnie odpowiemy
na Państwa pytania
Polska Izba Żywności Ekologicznej
ul. Kickiego 1/lokal U4 04-373 Warszawa
biuro@pize.info.pl
