2022-04-25

Jako konsumenci zwrócimy uwagę przede wszystkim na to, jakie korzyści unijny system rolnictwa ekologicznego może przynieść nam samym. Świeżą i bezpieczną żywność. A gdy zapytamy o wpływ tego sektora na środowisko? Lista pozytywnych oddziaływań na przyrodę może robić wrażenie: zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, redukcja zanieczyszczenia wody i gleby, odbudowa bioróżnorodności, a także poprawa dobrostanu zwierząt hodowlanych. 

Nie wszyscy zdajemy sobie sprawę, jak znaczny wpływ na środowisko ma produkcja rolno-spożywcza. Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) podaje, że około jednej trzeciej światowych emisji gazów cieplarnianych pochodzi właśnie z systemów żywnościowych. Unia Europejska, świadoma tego problemu, dąży do przekształcenia sposobu tej produkcji w celu zmniejszenia śladu środowiskowego.

Strategia od pola do stołu, czyli w kierunku neutralności klimatycznej
Jednym z kluczowych działań w ramach europejskiego zielonego ładu jest strategia „Od pola do stołu”, przedstawiona przez Komisję Europejską w maju 2020 roku. W dokumencie podkreśla się potrzebę zapewnienia pełnowartościowej żywności w ramach możliwości planety, poprzez m.in.

• ograniczenie stosowania pestycydów (o 50 proc. do 2030 r.) i środków przeciwbakteryjnych, redukcję stosowania sztucznych nawozów,
• zwiększenie obszarów upraw organicznych (o 25 proc. do 2030 roku),
• podniesienie dobrostanu zwierząt
• odbudowę bioróżnorodności.

Do osiągnięcia celów środowiskowych, takich jak przeciwdziałanie zmianie klimatu, ochrona zasobów naturalnych czy zwiększanie różnorodności biologicznej, zmierzają też unijna strategia ochrony różnorodności biologicznej oraz Wspólna polityka rolna (WPR).

Zrównoważony system żywnościowy pomoże chronić europejską przyrodę
Do najistotniejszych, udowodnionych, przykładów pozytywnego wpływu praktyk rolnictwa ekologicznego na środowisko zaliczyć należy:

• Łagodzenie zmian klimatycznych. Dane pokazują, że mniejsza emisja dwutlenku węgla do atmosfery i unikanie nawozów mineralnych w rolnictwie ekologicznym może zmniejszyć lub zrekompensować 35 proc. całkowitych emisji z rolnictwa w ciągu najbliżej dekady.
• Efektywne gospodarowanie glebą i wodą. Badania dowodzą, że rolnictwo ekologiczne ogranicza spływ powierzchniowy i zwiększa zdolność infiltracji wody, zmniejszając w ten sposób erozję gleby i zapobiegając powodziom.
• Ochrona krajobrazów i różnorodności biologicznej. Gospodarstwa ekologiczne mają 46-72 proc. więcej siedlisk półnaturalnych oraz o 30 proc. więcej gatunków fauny i 50 proc. więcej osobników fauny niż gospodarstwa konwencjonalne.
• Uważność na dobrostan zwierząt. W ramach produkcji ekologicznej rolnicy zobowiązani są do spełniania specyficznych potrzeb behawioralnych zwierząt, poprawiając w ten sposób ich zdrowie i zmniejszając zapotrzebowanie na antybiotyki.

Zaangażowany konsument działa na rzecz klimatu
Do osiągnięcia celów środowiskowych niezbędna jest współpraca wszystkich uczestników łańcucha rolno-spożywczego, również nas – konsumentów. Świadomość zagadnień dotyczących powiązań między produkcją żywności a klimatem, może znaleźć odzwierciedlenie w wyborach zakupowych. Odnalezienie certyfikowanej żywności ekologicznej na sklepowych półkach jest łatwiejsze dzięki oznaczeniu  produktów znakiem Euroliścia. 

Bibliografia:

• IPCC, Climate Change and Land, 2019
• “Strategia od pola do stołu”, Komisja Europejska (2020)
  “Wspólna Polityka Rolna 2021-27.
• IFOAM, „Organic Farming, climate change mitigation and beyond. Reducing the environmental impacts of EU agriculture”, 2017.
• Komisja Europejska, „Unijna strategia bioróżnorodności 2030”.
• https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/from-farm-to-fork/
• The Research Institute of Organic Agriculture (FiBL) Statistics.

• Poprzedni
• Następny