2022-12-13

Grudzień to czas świątecznych wypieków, wśród których króluje piernik na miodzie. Ze słodkim dodatkiem przyrządza się też kutię czy śledzie na rozmaite sposoby. Na temat właściwości smakowych, leczniczych, odżywczych i upiększających miodu powiedziano i napisano wiele. Warto wiedzieć, że o jakości złotego przysmaku decydują też warunki życia pszczół, które go wytwarzają. W certyfikowanym rolnictwie ekologicznym pszczelarze zobowiązani są do zapewnienia zapylaczom dobrostanu. Co to dokładnie oznacza? Sprawdźmy!

Do najpopularniejszych ras pszczoły miodnej w Polsce (Apis mellifera) należą m.in. pszczoła środkowoeuropejska, krainka i kaukaska. Przyjrzyjmy się, jakie warunki muszą być spełnione, aby ich hodowla mogła być uznana za ekologiczną.

Co jedzą eko zapylacze?

Zarówno w pszczelarstwie konwencjonalnym, jak i ekologicznym pszczoły żywią się pokarmem, który same zbierają, czyli pyłkiem i nektarem kwiatów. System chowu ekologicznego zakłada przestrzeganie kilku dodatkowych reguł w tym zakresie. Gdy zakończy się sezon, w ulach należy pozostawić pszczołom takie zapasy zgormadzonego przez nie pyłku i wytworzonego miodu, które pozwolą im na przetrwanie zimy.  Nie dopuszcza się natomiast sztucznego dokarmiania rodzin pszczelich, chyba że przetrwanie uli jest zagrożone ze względu na warunki klimatyczne. Owadom podaje się wtedy się̨ ekologiczny miód, ekologiczny pyłek, ekologiczny syrop cukrowy lub ekologiczny cukier.

Gdzie mieszkają eko pszczoły?

Z wcześniejszym zagadnieniem związek ma umiejscowienie uli. Ekologiczne pasieki powinny znajdować się na obszarach, gdzie w promieniu 3 km pszczoły będą miały dostęp do nektaru i pyłku roślin uprawianych ekologicznie, roślinności naturalnej, lasów czy upraw poddawanych jedynie działaniu metod o niewielkim oddziaływaniu na środowisko. Kwestia odległości od źródła zanieczyszczeń, które mogłyby negatywnie wpłynąć na jakość pszczelich produktów, ale także obniżyć zdrowotność pszczół, jest bardzo istotna. Ważne jest też, aby same ule i materiały stosowane w pszczelarstwie (np. wosk do nowych węz, propolis, oleje roślinne) pochodziły z ekologicznych jednostek produkcyjnych, nie stwarzając ryzyka zanieczyszczenia środowiska ani produktów pszczelarskich. Przy pozyskiwaniu miodu nie dopuszcza się stosowania syntetycznych repelentów (środków odstraszających). Zabrania się też pobierania miodu z plastrów zawierających czerwie.

Jak dbać o zdrowie pszczół w ekologicznej pasiece?

Aby chronić pszczoły przed szkodnikami w ekologicznej pasiece, można używać środków gryzoniobójczych dopuszczonych do stosowania w produkcji ekologicznej, a także środków fizycznych do dezynfekcji, takich jak gorąca para czy opalanie. Gdy mimo wszystko rodziny pszczele zostaną zainfekowane, natychmiast przystępuje się̨ do ich leczenia. W przypadku zarażenia Varroa destructor (dręcz pszczeli, gatunek roztocza powodującego warrozę prowadzącą do masowej śmierci pszczół) dopuszczalne jest stosowanie kwasów mrówkowego, mlekowego, octowego i szczawiowego oraz mentolu, tymolu, eukaliptolu lub kamfory. Jeśli naturalne lekarstwa nie pomagają, wówczas wprowadza się syntetyzowane chemicznie produkty lecznicze, w tym antybiotyki, a pszczoły na okres leczenia umieszcza się̨ w izolowanych pasiekach, gdzie przez 12 miesięcy przechodzą konwersję.

Dobrostan pszczół

Dobrostan pszczół to nie tylko odpowiednie warunki służące zachowaniu zdrowia owadów, zapewnienie schronienia w harmonii ze środowiskiem naturalnym czy zaspokojenia potrzeb pokarmowych. W chowie ekologicznym obowiązują̨ dodatkowe obostrzenia: nie pozwala na okaleczanie pszczół, takie jak przycinanie skrzydeł matce pszczelej ani na niszczenia pszczół na plastrach jako metody związanej ze zbiorem produktów pszczelarskich.

 

 

Źródło danych:

Anna Litwinow, Ekologiczny chów zwierząt w świetle nowych przepisów prawnych, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu, Radom 2020 r.

• Poprzedni
• Następny